De doodsoorzaken in België hebben de afgelopen jaren verschillende veranderingen doorgemaakt. De meest recente cijfers, afkomstig van Statbel en andere betrouwbare bronnen zoals Sciensano en Zorg en Gezondheid, geven inzicht in de belangrijkste doodsoorzaken en de trends die zich de afgelopen jaren hebben afgetekend. In dit artikel bespreken we deze cijfers, analyseren we de trends, en kijken we naar mogelijke verklaringen voor deze ontwikkelingen.
Belangrijkste Doodsoorzaken in België
Twee doodsoorzaken domineren het overlijdenslandschap in België: kanker en hart- en vaatziekten. Deze waren in 2021 verantwoordelijk voor bijna de helft van alle overlijdens in het land. Kanker, in de vorm van zowel kwaadaardige als goedaardige tumoren, blijft de belangrijkste doodsoorzaak met 27.205 overlijdens, goed voor 24,2% van het totaal aantal sterfgevallen.
Hart- en vaatziekten volgen kort daarna met 26.450 overlijdens, wat neerkomt op 23,6% van de overlijdens. Deze cijfers zijn relatief stabiel in vergelijking met de voorgaande jaren. Beide doodsoorzaken treffen vooral de oudere bevolking, met name mensen van 75 jaar en ouder.
De Impact van COVID-19
COVID-19 heeft in de afgelopen jaren een grote invloed gehad op de mortaliteit in België. In 2020 was het virus nog verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de sterfte, met meer dan 22.000 overlijdens. In 2021 daalde dit echter drastisch naar ongeveer 10.046 overlijdens, wat neerkomt op 8,9% van het totaal. Deze daling is grotendeels te danken aan de grootschalige vaccinatiecampagnes en het betere inzicht in de behandeling van de ziekte.
Zelfmoord en Externe Oorzaken
Zelfmoord blijft een tragisch, maar significant probleem in België, vooral onder jongeren en jongvolwassenen. In de leeftijdscategorie van 15 tot 45 jaar is zelfmoord een van de belangrijkste doodsoorzaken. In 2021 stierven 1.641 mensen door zelfdoding, wat neerkomt op meer dan 4 sterfgevallen per dag. Hoewel dit cijfer in vergelijking met eerdere jaren licht daalt, blijft het een aandachtspunt voor de volksgezondheid.
Trends: Wat Zien We Veranderen?
Een opmerkelijke trend is de daling in overlijdens door hart- en vaatziekten. Sinds de jaren 2000 is er een geleidelijke daling te zien van sterfgevallen door hart- en vaatziekten, dankzij verbeterde medische zorg, preventieprogramma's, en een verhoogd bewustzijn rondom gezonde leefgewoonten. De sterfte aan hart- en vaatziekten daalde met bijna 94 per 100.000 inwoners sinds 2012. Daarentegen blijft het aantal overlijdens door kanker redelijk stabiel. Dit kan deels te maken hebben met de vergrijzing van de bevolking, aangezien kanker vaker voorkomt bij oudere mensen. Ook blijft kanker een complexere ziekte om preventief aan te pakken.
Verschillen Tussen Geslachten
Mannen en vrouwen verschillen aanzienlijk in de belangrijkste doodsoorzaken. Bij mannen is kanker de grootste doodsoorzaak, met 27% van alle mannelijke sterfgevallen. Hart- en vaatziekten volgen op de tweede plaats. Voor vrouwen ligt dit anders; hart- en vaatziekten zijn bij hen verantwoordelijk voor 26% van de sterfgevallen, gevolgd door kanker met 23%.
Regionale Verschillen
De mortaliteitscijfers verschillen ook per gewest. In Vlaanderen en Wallonië zijn de eerste twee plaatsen identiek (kanker en hart- en vaatziekten), maar in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt de mortaliteit door hart- en vaatziekten lager dan in de andere regio's.
Verklaringen Voor de Trends
Er zijn meerdere factoren die deze trends beïnvloeden:
- Leefstijlveranderingen: Gezondere voedingspatronen en een toename in fysieke activiteit hebben bijgedragen aan de daling van hart- en vaatziekten.
- Medische Vooruitgang: Nieuwe behandelingen en vroege detectiemethoden hebben geholpen de sterfte aan kanker en hartziekten te stabiliseren.
- Vergrijzing: De vergrijzing van de Belgische bevolking leidt tot een hogere sterfte aan chronische ziekten zoals kanker en dementie.
Wat Kunnen We Verwachten?
Naar verwachting zal het aantal overlijdens door chronische ziekten blijven toenemen door de vergrijzing van de bevolking. Dit betekent dat de zorg voor ouderen en preventie van ouderdomsgerelateerde ziekten steeds belangrijker worden. Daarnaast blijft het cruciaal om aandacht te besteden aan geestelijke gezondheidszorg, vooral om het aantal zelfdodingen verder terug te dringen.
Conclusie
De meest recente gegevens over doodsoorzaken in België tonen aan dat kanker en hart- en vaatziekten de voornaamste oorzaken van sterfte blijven, hoewel hart- en vaatziekten in de loop der jaren afnemen dankzij betere zorg en preventie. COVID-19 heeft een aanzienlijke, maar tijdelijke impact gehad op de sterftecijfers, terwijl zelfmoord onder jongeren een aanhoudend probleem vormt. Het is duidelijk dat demografische factoren, zoals vergrijzing, en levensstijlveranderingen een belangrijke rol spelen in deze trends.
Statbel: https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/sterfte-en-levensverwachting/doodsoorzaken
Zorg en Gezondheid Vlaanderen: https://www.zorg-en-gezondheid.be/doodsoorzaken
Sciensano: https://www.sciensano.be/nl/gezondheidsonderwerpen/mortaliteit
Waarom een Uitvaartverzekering een Must is: Uw Laatste Geschenk aan uw Dierbaren.Het leven is vol onzekerheden en één van de zekerste aspecten van het leven is dat het uiteindelijk eindigt. Echter, als het gaat om de plan... |